در دوران قبل از اسلام قطعات بزرگ صنایع دستی چوبی به عنوان بخشی از ساختمان به کار می‌رفته است. اسناد تاریخی مؤید این موضوع است که در قرن پنجم قبل از میلاد کلبه‌های چوبی ساخته می‌شده و حتی برخی وسایل مثل نردبان وجود داشته است. در حسنلو تالاری وجود دارد که پایه‌ی سنگی آن تکیه‌گاهی برای ستون‌های چوبی بوده است. در این دوره چوب به عنوان یکی از فراوان‌ترین مصالح طبیعی، نقش مهمی در ساخت ابزار فنی و کشاورزی و حتی وسایل خانگی ایفا می‌کرده است. در این دوره برای محافظت از وسایل چوبی از روغن طبیعی استفاده می‌شده، حتی در برخی مواقع برای تزیین و حفاظت، ورقه‌هایی از طلا به روی چوب می‌چسباندند. پاشنه گردهای موجود در تخت جمشید نشانه‌ی آن بوده که در آنجا درهای عظیم چوبی وجود داشته است. وجود لوحه‌هایی در خزانه‌ی داریوش مؤید این معنا است که برای کنده کاری روی درها به هنرمندان دستمزد پرداخت می‌شده است. بنا بر روایت تاریخی، هرودوت مورخ یونانی در دوره‌ی هخامنشیان ارابه‌ها و کشتی‌های جنگی از چوب ساخته می‌شده است، و برای درخت‌کاری ارزش خاص قائل بوده‌اند.

از دوره‌ی سلوکیان آثار چندانی در دست نیست و آثار صنایع چوبی دوره‌ی اشکانی نیز تا حد زیادی شباهت به دروه‌ی هخامنشی دارد.

در دوره‌ی ساسانی استفاده از کلاف‌های چوبی (کلاف‌ها، قطعات بلند چوبی هستند که تعادل و فواصل بين ستون‌ها را حفظ می‌کنند) در ساختمان‌ها متداول بوده است. در این دوره نوعی رویه‌کوبی مربع‌های چوبی انجام می‌شده که نقش هندسی و انتزاعی داشته است. مهم‌ترین چوب‌هایی که در این دوره به کار می‌رفته‌اند عبارت بودند از: سدر (کُنار)، توت، بلوط، سنجد، کاج و سرو، که برخی از آنها از نقاط دور به وسیله‌ی ارابه یا کانال‌های آب به مرکز کشور حمل می‌شده است.

مهم‌ترین صنایع چوبی که ساخت آنها در دوره‌ی قرون اولیه اسلامی متداول بوده عبارت بودند از: کلبه‌ها و ساختمان‌های چوبی، کلاف‌های ساختمانی، ستون چوبی، سقف‌های کاذب چوبی قابدار، وسایل متصل به ساختمان مثل درب و پنجره، وسایل کاربردی مانند منبر، ابزار آلات صنعتی و کشاورزی.
مهم‌ترین تزیینات وابسته به درودگری در قرون اولیه اسلامی را می‌توان رویه‌کوبی و کنده کاری و قاب تُنُکه دانست. رویه‌کوبی در این زمان با کوبیدن زهوارهایی باریک و گاهی به وسیله‌ی قطعاتی مثل چوب و استخوان و فلز به شکل مشخص انجام می‌گرفته است و نقش اجرایی آن عمدتا هندسی، ستاره و گاهی نقوش نخلی پردار و اناری بوده است (این نوع رویه‌کوبی را می‌توان مقدمه‌ی نوعی معرق و خاتم در دوران بعد دانست).
کنده‌کاری به شیوه‌ی منبت به روی بیشتر آثار اولیه‌ی اسلامی مشاهده می‌شود. این منبت‌ها ساده دارای عمقی کم و روسازی ساده هستند، و بر اساس نقوشی چون گل و برگ انتزاعی، گیاه، حیوان، طرح نخل، محرابی، لچک و سر ترنج انجام می‌شده است.

نمونه‌های آثار چوبی تاریخ اسلامی:
۱. چهار لنگه در متصل به هم مربوط به مقبره‌ی سلطان محمود غزنوی که هم‌اکنون در موزه‌ی اگرای هند نگهداری می‌شود. این در، در قرن پنجم هجری قمری مطابق با ۱۰۳۰ میلادی، ساخته شده است و دارای چندین قاب تنکه و منبت‌کاری ساده و کم‌عمق با نقش انتزاعی است.
٢. دولوحه‌ی چوبی که به دستور تاج الميلا ابی‌‌شجاع در سال ۳۶۳ هجری قمری (۹۷۴ میلادی) ساخته شده و دارای کنده‌کاری‌های زیبایی به خط کوفی و نقوش از اینجا چند کلمه حذف شده
۳. یک لنگه دَرِ منبت‌کاری شده مربوط به حدود قرن پنجم هجری قمری که هم‌اکنون در گالری فریر (Freer) نگهداری می‌شود. بر روی این در کنده‌کاری‌هایی با خط کوفی و نقوش اسلیمی وجود دارد.

صنایع چوبی دوره‌ی معاصر:

منبت کاری معاصر به دو صورت انجام می‌گیرد: یکی به حالت منبت سنتی است که عمق کم و نقش ایرانی دارد، و دیگر که در اکثریت است منبت فرنگی است که عمق زیاد داشته و نقش اروپایی دارد.وبلاگ